منتورینگ (Mentoring) چیست و چه اهمیتی دارد؟

منتورینگ یا مربیگری روشی است که توسط آن فرد باتجربه از یک فرد بی تجربه راهنمایی و پشتیبانی می شود. یک مربی با تجربه و یک فرد بی تجربه به عنوان مربی شناخته می شود. روند مربیگری یک رابطه حرفه ای طولانی مدت ، داوطلبانه و پاداش دهنده برای مربیان و مربیان است.

فرآیند مربیگری یک رابطه هدفمند و تکاملی است که از مهمترین جنبه های آموزش است. برخلاف روابط مدیر – کارمند ، مشاور و مشاور یا مربی یا دانشجو ، مربیگری رابطه داوطلبانه با خواسته های هر دو طرف است که معمولاً بدون خواسته های مالی و سودمند است.

در تعریف “چه کسی مربی است و چه مربی” می توان گفت:

“کمک به شخص (مربی) به شخص دیگر یا اشخاصی که باعث ایجاد تغییرات چشمگیر در زمینه هایی مانند دانش ، کار یا تفکر می شوند.”

مربی وظیفه تشویق و ایجاد انگیزه در فرد برای رسیدن به اهداف مورد نظر را بر عهده دارد و نوعی راهنمای و ترغیب در این راه خواهد بود.

چه زمانی منتورینگ (Mentoring) کاربرد دارد؟

منتورینگ می تواند برای موقعیت های مختلف و زمینه های متنوعی در زندگی شغلی و شخصی فرد، مورد استفاده قرار گیرد که برخی از این زمینه ها عبارتند از:

• تحلیل کارهای جدید
• ارتقای فعالیت های شغلی
• کمک به کارمندانی که نقش آنها در سازمان تغییر کرده
• کمک به کارمندان در یادگیری برنامه های جدید به منظور ترفیع شغلی
• تغییر در نقش های شغلی
• توسعه حرفه ای بصورت مداوم

مطالعه مقاله مشاور بازاریابی حرفه ای کیست و چه ویژگی هایی دارد؟ پیشنهاد میشود.

چرا از منتورینگ استفاده می شود؟

• منتورینگ انعطاف پذیری دارد و می تواند در شرایط مختلف بکار گرفته شود.
• نوعی فعالیت آفلاین است: منظور این است که نقشه ثابتی برای طی کردن مسیر در نظر گرفته نمی شود و همه فعالیت ها نیاز به برنامه ریزی ندارد. منتور در طی مسیر برنامه ها را مشخص می کند.
• منتورینگ می تواند مرتبط با مشاغل مختلف در نظر گرفته شود.
• منتورینگ به نوعی خصوصی و یا نیمه خصوصی است : هر رابطه و برنامه ای که اجرایی می شود منحصر به آن دو نفر (منتور Mentor و منتی Mentee) خواهد بود.
• دارای سیستم بازخورد است: در واقع واکنش های منتور در طی کردن مسیر منتهی به هدف مشخص، اهمیت بسیاری دارد. به طورکلی واکنش های منتور ابزاری موثر در پیشرفت یادگیرنده (Mentee) محسوب می شود و بر نحوه چگونگی انجام کار و یادگیری انجام کار موثر است.
• برنامه ای متمرکز است: منتورینگ بر نیازهای منتور و منتی متمرکز است و وابسته به هدف تعیین شده عمل می کند.

فواید منتورینگ به تفکیک برای منتورد (Mentor) و منتی (Mentee) عبارت است از:

آشنایی با ویژگی های منتور (Mentor)

• باید درک خوبی از مهارت های خود داشته باشد.
• باید بداند که چگونه کارها را مدیریت کند.
• باید اعتبار شخصی و حرفه ای (کاری) داشته باشد.
• یک شنونده عالی و دقیق باشد.
• منتور باید بتواند تاثیرات مثبتی را ایجاد کند، محیطی مناسب برای امتحان کردن موارد مختلف که بی خطر هستند برای منتی (Men tee) فراهم سازد
• منتور باید بداند که چگونه به طور رسمی یا غیر رسمی تجربه و پیشرفت های خود را در اختیار دیگران قرار دهد.
• منتور باید کمی خلاقیت داشته باشد و در انجام کارها از راه های نوین و متفاوت بهره بگیرد.
• منتور باید بینش عمیقی نسبت به چشم اندازها و رویکردهای مختلف حیطه ایی که در آن منتورینگ می کند، داشته باشد.

فرآیند منتورینگ چیست؟

کل فرآیند منتورینگ در دو مرحله صورت می گیرد. در مرحله نخست منتی و منتور با هم آشنا شده و منتور از درخواست های منتی خود آگاه می شود بر پایه این آشنایی، جلسات منتورینگ صورت می گیرد.

در سال ۲۰۰۴ دیوید کلاتربوک، که بصورت آکادمیک در زمینه روابط منتورینگ مطالعه می کرد، برای آنچه منتورها انجام می دهند کلمه ای را ابداع کرد که مخفف منتور است:

• M: مدیریت
• E: تشویق کردن
• N: تغذیه
• T: آموزش
• O: احترام متقابل
• R: پاسخ دادن به نیازهای یادگیرنده

در منتورینگ منتور مسئولیت گسترش روابط، تهیه گزارش و اطمینان دهی از اینکه نتیجه جلسات منجر به یادگیری برای شخص مورد نظر (منتی Men tee ) می شود، را به عهده دارد.

علاوه بر ویژگی های لازم برای منتور بودن که پیش تر به آن پرداختیم، داشتن  مهارت های عالی ارتباطی و توانایی درک ایده ها و احساسات دیگران و نیز توانایی همدلی با منتی نیز از جمله مهارت هایی است که منتور باید داشته باشد.

یادمان باشد که منتورینگ یک روش منحصر به فرد نیست. این روش مکمل سایر روش های یادگیری است و می توان با سایر روش های نوین نیز آن را همراه ساخت.